Gospodarowanie wodami opadowymi – wyzwanie dla przyszłości

Dramatyczne efekty zmian klimatycznych to sytuacja, o której od lat jest głośno w środkach masowego przekazu i w dyskusjach specjalistów. Nagłe ulewne deszcze, powodzie, zalane ulice i domy, a następnie długotrwałe susze zdarzają się coraz częściej. Stanowi to poważny argument, aby kwestia gospodarowania wodami opadowymi została podjęta nie tylko przez naukowców, ale również przez praktyków. Na problem można spojrzeć z różnych punktów widzenia. Inaczej go będą postrzegać mieszkańcy miasta, ofiary powodzi, kierowcy, specjaliści np. od planowania i zarządzania przestrzenią. Woda opadowa w postaci deszczówki może być przecież wykorzystana. Trzeba tylko dokładnie zaplanować i opracować sposoby jej zagospodarowania, uwzględnić potrzeby i perspektywy wielu grup społecznych.

Woda opadowa w przestrzeni miejskiej jako problem społeczny  

Liczne kałuże w mieście po intensywnych opadach nie są zjawiskiem mile widzianym przez pieszych, którzy mają utrudnione poruszanie, a do tego narażeni są na ochlapanie przez jadące jezdnią samochody. Nasuwa się zasadnicze pytanie: czy zagospodarowanie deszczówki w tym wymiarze mogłoby ułatwić życie pieszym i kierowcom? Jedną z propozycji są ogrody deszczowe zasilane przez nadmiar wody z opadów. Odprowadzenie wody na trawniki, na których rośnie nie tylko trwa, ale i drzewa, to dobre ujście dla wody opadowej. Dzięki temu chodniki i jezdnie uwolniłby się od kałuż, a roślinność skorzystałaby z dodatkowego nawodnienia. Takie rozwiązania powinny być wprowadzane nie tylko w przestrzeni miejskiej, ale także na terenach prywatnych przy wsparciu ze strony samorządu.

Gospodarowanie wodami opadowymi jest równie istotne dla kierowców. Jazda po suchej nawierzchni jest dużo bezpieczniejsza i łatwiejsza, niż po wilgotnej i w strugach deszczu. Aby temu przeciwdziałać, należy zbudować efektywne odwodnienie, poprawiając przez to bezpieczeństwo i komfort jazdy w mieście. Władze miasta doskonale wiedzą, w których miejscach jest małe odwodnienie. W tej kwestii ważna jest opinia kierowców, którzy na co dzień widzą i wiedzą, które odcinki po intensywnych opadach są trudniejsze do pokonania. Tę opinię należy wziąć pod uwagę przy planowaniu systemu odwadniania w mieście.

Planowanie działań

Samorząd, planiście i inwestorzy deklarują co prawda chęć wdrażania różnych pomysłów dotyczących systemu odprowadzenia wody z miejsc, które są ważne i nadmiar wody utrudnia w nich funkcjonowanie mieszkańcom. Jednak często na deklaracjach się kończy. Wynika to  z tego, że zastosowanie nawet bardzo ekonomicznych sposobów rozwiązania problemu jest trudne do wprowadzenia w życie. Działania te należy planować na wiele lat. Wiąże się to bowiem z licznymi i kosztownymi zmianami w infrastrukturze miejskiej. Ponadto należy uwzględnić nie tylko oczekiwania mieszkańców, ale również turystów i osób uprawiających rekreacyjnie sport: rowerzystów, biegaczy i innych.

Wnioski

Woda opadowa może być oczyszczona i wykorzystana do wielu różnych celów. Powinno się ją konstruktywnie wykorzystać, a nie traktować jako balast, którego się należy pozbyć. Opady z deszczu to naturalne zjawisko klimatyczne. Nie należy ich postrzegać jako zagrożenia, ale jako coś, co można zagospodarować przez racjonalnie zaplanowane długofalowe działania. Gospodarowanie wodnymi opadami to ważna gałąź gospodarki komunalnej, wyzwanie dla przyszłości, z którym trzeba się zmierzyć.