Brak jest w trybie art. 185a KPK wskazania, gdzie przesłuchanie powinno się odbyć. Wydaje się, że nie ma przeszkód, by odbyło się ono w tzw. przyjaznych pokojach przesłuchań, tj. miejscach przystosowanych do przesłuchania małoletniego świadka. Pokoje takie mogą znajdować się w sądzie, prokuraturze, komisariacie policji, a także poza siedzibą organu prowadzącego sprawę, np. w organizacji pozarządowej. W literaturze przedmiotu podnosi się, że tradycyjne pomieszczenia do przesłuchań mają niekorzystny wpływ na przebieg tej czynności. Atmosfera miejsc urzędowych nie sprzyja odtwarzaniu zapamiętanych faktów oraz może powodować niepokój, onieśmielenie, co może wpływać negatywnie na swobodę wypowiedzi. W przypadku przesłuchania poza trybem art. 185a KPK, zgodnie z § 166 zd. 2 regulaminu, czynność przesłuchania prowadzona osobiście przez prokuratora przeprowadzana jest w siedzibie prokuratury, chyba że szczególne względy stoją temu na przeszkodzie. Należy uznać, że wzgląd na dobro małoletniego pokrzywdzonego i potrzeba zapobiegania wtórnej wiktymizacji stanowią takie szczególne przestanki odstąpienia od zasady przesłuchania w budynku prokuratury i przesłuchania małoletniego w miejscu do tego dostosowanym. Mimo istnienia takiej możliwości w praktyce przesłuchania małoletnich w zdecydowanej większości odbywają się w miejscach do tego niedostosowanych (komisariat policji, sala sądowa, pokój prokuratora). Badania aktowe wykazały, że małe jest wykorzystanie ww. przyjaznych pokoi przesłuchań. Przesłuchania w trybie art. 185a KPK w sprawach zakończonych na etapie przygotowawczym tylko w 11,1% odbyły się w takich miejscach, w zakończonych na etapie sądowym zaś – w 29,8%. Żadne z objętych badaniem przesłuchań w trybie „zwykłym” nie odbyło się natomiast w przyjaznym pokoju przesłuchań dzieci.

adwokat
adwokat

 

Podsumowanie

Obowiązujące przepisy dotyczące przesłuchania małoletniego zapewniają pewien poziom ochrony przed wtórną wiktymizacją grupie małoletnich pokrzywdzonych: poniżej 15 roku życia i będących ofiarami określonego katalogu przestępstw. Gwarancje zapisane wart. 185a KPK obejmują wszystkie najistotniejsze aspekty przesłuchania, podnoszone na forum europejskim i międzynarodowym. Jednak – pomimo tych gwarancji

 

– ochrona omawianej grupy małoletnich nie zawsze jest w pełni skuteczna. Praktyka bowiem pokazuje, że przesłuchania w tym trybie nie są rejestrowane, co zwiększa prawdopodobieństwo powtórnego przesłuchania małoletniego. Przesłuchania odbywają się ponadto w miejscach do tego nieprzystosowanych, zamiast w przyjaznych pokojach przesłuchań.

Jednak grupa dzieci pozostająca poza zakresem zastosowania art. 185a KPK nie otrzymuje tej ochrony w ogóle. Do grupy tej należą osoby, które ukończyły 15 rok życia (będące nadal dziećmi) lub też pokrzywdzone innym niż wymienione w art. 185a KPK przestępstwem (np. handlem ludźmi). Na gruncie obowiązującego prawa nie zapewnia się im ani jednorazowego przesłuchania, ani ochrony przed kontaktem z podejrzanym/ oskarżonym, ani też obecności psychologa podczas przesłuchania, mimo że takie gwarancje są im należne. Dlatego najbliższe zmiany legislacyjne powinny zmierzać do zapewnienia tej grupie małoletnich środków ochrony ich psychiki przed niekorzystnym wpływem toczącego się postępowania karnego.

Komentarze
Załaduj więcej podobnych artykułów
Załaduj więcej Redaktor
Załaduj więcej Pieniądze

Dodaj komentarz

Sprawdź też

Studia przypadków udanych projektów zrealizowanych przy użyciu wypożyczonego sprzętu budowlanego: lekcje i wnioski.

Wykorzystanie wypożyczonego sprzętu budowlanego staje się coraz bardziej popularne wśród f…